Diş Kırılması Nedir?
Diş Kırılması Nasıl Tedavi Edilir?Çene Eklem Hastalıkları (Temperomandibuler Rahatsızlıklar)
Ön dişlerde meydana gelen herhangi bir yaralanma, hasar ya da travma kişinin rahatsız hissetmesine neden olabilir. Ön dişin kırılması her zaman fiziksel bir acıya neden olmasa dahi estetik açıdan istenmeyen bir görünüme ve kişide öz güven kaybına yol açabilir.
Dişleri örten diş minesi insan vücudundaki en sert ve en mineralize doku olmakla birlikte sınırsız bir gücü ve dayanıklılığı yoktur. Düşme, darbe alma ya da sert cisimler ısırma gibi durumlarda diş kırılması sorunu yaşanabilir. Ön diş kırılması sık karşılaşılan durumlardan biri olup vakit geçirmeksizin bir diş hekimine başvurulması gerekir. Aksi takdirde dişin daha fazla hasar görmesi ya da enfekte olması buna bağlı olarak dişin kaybedilmesi riski ile karşı karşıya kalınabilir.
Diş Kırılması Nedir?
Diş kırılması ağız sağlığını tehdit eden en önemli diş sağlığı sorunlarından biridir. Dişleri kaplayan diş minesi, vücudun en sert dokusu olsa dahi diş çürüğü başta olmak üzere sert cisimleri ısırmak ya da yüze darbe almak gibi çeşitli etkenler diş kırıklarına neden olabilir.
Farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir diş kırılması, dişin yapısındaki bütünlüğün bozulmasına yol açabilir. Hastaların büyük çoğunluğu diş hekimine ağızları içerisinde bir boşluk hissi ile başvururlar. Diş kırılması her yaş grubunda karşılaşılması olası bir sorun olsa da genellikle çocuklarda ve yaşlılarda görülür.
Diş Neden Kırılır?
Diş kırılması pek çok farklı nedene bağlı olarak gelişebilir. Dişin derin dokularından başlayan bir çürük, mine tabakasındaki kırılma sonucu görünür bir hal alabilir. Diş kırıldığında çürük artık derinleşmiş olabileceğinden diş kırığı görülmeden önce belirli aralıklarla diş hekimi kontrolüne gitmek, dişteki çürüklerin derinleşmeden tedavi edilmesine yardımcı olur.
Buna ek olarak dişe gelen herhangi bir darbe sonucunda dişlerde kırılma gözlenmesi mümkündür. Spor yaralanmaları, düşme ya da araba kazaları gibi durumlar sonucu ortaya çıkan kırılmalar mutlaka takip edilmelidir. Aksi takdirde ilk anda dişin kökünde meydana gelen hasarlar fark edilemez, buna bağlı olarak dişin beslenmesi bozulabilir ve diş canlılığını yitirebilir.
Dişlerde, diş sıkmaya bağlı olarak kırılmalar meydana gelebilir. Diş sıkma nedeniyle çene eklemine, pek çok kas bölgesine ve diş yüzeylerine yüksek miktarda baskı iletilmesi söz konusu olduğundan dişlerde çatlak, aşınma ve kırılma görülebilir. Ayrıca sert yiyeceklerin ve kabuklu kuruyemişlerin tüketilmesi nedeniyle dişlerde kırılma oluşması riski vardır.
Diş kırıklarının diğer bir nedeni yaşın ilerlemesidir. Özellikle 50 ve üzeri yaş grubunda diş çatlağı daha sık görülür. Sakız ya da buz çiğneme gibi alışkanlıklar ile dişin zayıflamasına neden olan büyük diş dolguları diş kırıklarının nedenleri arasında sayılabilir.
Diş Kırılmasının Belirtileri Nelerdir?
Ön bölgedeki diş kırıklarını hastalar genellikle diş bütünlüklerinin bozulduğunu görerek, arka bölgedeki diş kırıklarını ise ağız içinde dil yüzeylerine farklılık gelmesi yoluyla hissederler. Buna ek olarak özelikle çiğneme sırasında ağrı hissi, tatlı yiyecekler, sıcak ve soğuk besinler tüketildiğinde duyarlılık oluşması ve diş çevresinde şişlik oluşması diş kırılmasının belirtileri arasında ilk sırada sayılabilir.
Diş Kırılması Nasıl Tedavi Edilir?
Hastanın ağzının içerisinde kırık diş olup olmadığı fiziki muayene ve çekilecek röntgen ile belirlenebilir. Kırılan bir dişin hangi yöntemle tedavi edileceği, dişte oluşan hasara göre hasta özelinde belirlenir. Uygulanabilecek tedavi seçenekleri arasında; yapıştırma, kron, kozmetik şekillendirme, kaplama ve kanal tedavisi bulunur. Diş kırılmalarının tedavisi çoğu zaman geride kalan sağlıklı diş dokusu miktarı değerlendirildikten sonra dolgu ya da kron ile yapılabilir. Diş çürüğüne bağlı olarak meydana gelen kırıklarda diş restorasyonu yapılmadan önce dişteki çürük dokusu temizlenmelidir.
Kırık Diş Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Kırık dişin tedavi edilmemesi sıcak – soğuk hassasiyeti yaşanmasına neden olabilir. Bunun sonucunda kırık olan bölgeden diş çürüyebilir ya da mevcut bir çürük varsa bu çürük ilerleyebilir. Kalan diş dokusu çiğneme kuvvetine yeterli direnci gösteremeyeceğinden dişin kalan kısmının kırılması gibi istenmeyen durumlar yaşanabilir.
Kırık diş, bölgenin etkin bir şekilde temizlenmesini önler. Bunun sonucunda bölgede yemek artıkları ve bakteriyel plak birikerek kötü bir kokuya yol açabilir.
Kırılan dişin çekilmesi gerekip gerekmediği konusundaki karar, dişin geride kalan parçasının restore edilmeye uygun olup olmadığına göre karar verilmektedir. Dolgu ya da kron yapılamayacak kadar büyük ya da köke uzanan bir kırık olduğu durumlarda diş çekimine gereksinim duyulabilir.
Dişin kırık yüzeyi mikroorganizmaların tutunması için çok uygun bir alan oluşturduğundan kırık dişin, kırılan yüzeyden çürümeye eğilimli olacağı göz önünde bulundurulmalıdır. Diş kırıkları genellikle üst ön dişler ile alt çenenin arkasında doğru olan dişlerde ortaya çıkar. Pek çok kişide tek bir dişte kırık ortaya çıksa da daha ciddi dereceli yaralanmalarda ya da travmalarda birden fazla diş kırığı ile karşı karşıya kalınması riski vardır. Ayrıca diş çürüğü bulunan kişilerde, daha az şiddetli travmalar yaşansa dahi kırılma riski daha yüksek olacaktır.
